İstanbul'da konut kiralarının hızla yükselmesi, gündemin en önemli meselelerinden biri haline gelirken, gayrimenkul uzmanı Olcay Selvi, TGRT Haber'e yaptığı açıklamalarda sektördeki sorunlara dikkat çekti. Arsa kıtlığı, artan inşaat maliyetleri ve düzensiz şehirleşmenin piyasanın dengesini sarsmakta olduğuna işaret eden Selvi, "İstanbul’un yeniden planlamaya ihtiyaç duyduğunu" vurgulayarak, kapsamlı bir değişim çağrısında bulundu.
KİRALAR DÜNYA ORTALAMASINDAN HIZLA YÜKSELİYOR
Selvi, İstanbul’da kiraların son dönemde yüzde 193 oranında arttığını ifade etti. Bu artışın Dubai’de yüzde 120, New York’ta ise son beş yılda yalnızca yüzde 50 olduğuna dikkat çeken Selvi, “Dünyada benzeri görülmemiş bir durumla karşı karşıyayız. Her geçen yıl önceki yıldan daha kötü bir hale geliyor” şeklinde konuştu.
"MEVCUT YAPIYI YÜKSELTMEKLE SORUNLAR ÇÖZÜLMEZ"
İstanbul'daki mevcut yapılaşmanın sürdürülebilir olmadığını ifade eden Selvi, çözümün binaların boyutunu daha da artırmakta değil, şehrin baştan düzenlenmesinde olduğunu belirtti:
“Arsa kalmadı, maliyetler uçuşa geçmiş durumda. Binaların yükselmesi altyapıyı zorlamaktadır. Bu anlayışla İstanbul'u kurtarmamız mümkün değil. Kapsamlı bir yeniden planlama, kısa vadede zaman kaybı gibi görünse de uzun vadede yarar sağlayacaktır.”
"İMAR YETKİLERİ TEK MERKEZDEN YÜRÜTÜLMELİ"
Selvi, imar yetkilerinin tek bir otorite altında toplanması gerektiğini vurgulayarak, mevcut sistemin karmaşasına dikkat çekti:
“Her bir ilçe kendi kararlarını belirliyor, bu da şehirde görüntü kirliliği yaratıyor. İmar süreçleri bütünsel bir yaklaşımla ele alınmalıdır. Ayrıca sanayi bölgeleri şehir dışına taşınmalı. Bu mesele sadece konut ile sınırlı kalmamalı; çok paydaşlı bir planlama gerçekleştirilmelidir.”
MÜTEAHHİTLER İNŞAAT YAPMAYA İSTEKLİ DEĞİL, EV SAHİPLERİ KİRALAMIYOR
Arz ve talep arasındaki dengesizlik nedeniyle sektörün duraksadığını ifade eden Selvi, müteahhitlerin inşaat yapma konusundaki isteksizliğine dikkat çekti:
“Arsa sahipleri hem yüzde 50 kira istiyor hem de ek ücret talep ediyor. Müteahhitin metrekare maliyeti 1.500 doları aştı. Yeni projeler geliştirmek cazip görünmüyor. Boş daireler ise elinde kalıyor. Ev sahipleri de fiyatların artacağı beklentisiyle evlerini kiraya vermekten kaçınıyor.”
Aynı binadaki kiralar arasında 3 kat fark var
Kiralardaki kontrolsüz artışa örnekler vererek mevcut piyasa durumuna dair uyarılarda bulunan Selvi, şu ifadeleri kullandı:
“Bağcılar'da 100 metrekarelik bir daire 16 bin TL'ye kiralanırken, aynı bölgede başka bir daire 75 bin TL talep edilebiliyor. Aynı binada alt kat 15 bin TL'ye kiralanırken, üst kat 45 bin TL’den kiraya veriliyor. Bu durum, piyasa dengesinin çok ötesinde bir karmaşıklık yaratıyor.”
"YÜZDE 25 SINIRININ PİYASA ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ KALICI OLDU"
Geçtiğimiz yıl uygulanan yüzde 25 kira artış sınırının piyasa üzerinde kalıcı olumsuz etkiler bıraktığını belirten Selvi, şu uyarılarda bulundu:
“Bu uygulama kiracıları koruma amacı taşırken, serbest piyasa koşullarıyla çelişiyor. Şu anda bu uygulama kaldırıldı fakat etkileri hâlâ sürüyor. Aynı binada komşuların davranışları bile kira belirlemede etkili olabiliyor.”
ÇÖZÜM İÇİN KAMU MÜDAHALESİ ŞART
Selvi, mevcut durumu değiştirecek olan tek faktörün güçlü bir kamu planlaması olduğunu savundu. Selvi, "Devletin gayrimenkul sektörüne müdahale etmesi artık şart. Her ilçede kentsel dönüşüm projeleri mevcut ama eğer bu hızla devam edersek 25 yılda bile sonuç almak mümkün olmayacak. Çok boyutlu ve uzun vadeli bir plan geliştirmeliyiz. Napolyon’un tarif ettiği gibi, 'Eğer dünya tek bir ülke olsaydı, başkenti İstanbul olurdu.' Bu değeri korumak istiyorsak gayrimenkulü akıl ve vizyon ile yönetmek zorundayız." şeklinde açıklamalarını sonlandırdı.
